EDUKACJA I PROFILAKTYKA - ważne, a często pomijane

Przed zabiegiem wyłonienia kolostomii ważne jest, by pielęgniarka wyedukowała pacjenta w tym temacie. Pozwoli mu to na lepsze odnalezienie się w nowej sytuacji i zmniejszy ryzyko powikłań związanych z nieumiejętnością odnalezienia się w nowej rzeczywistości. Podczas edukacji pacjenta przed zabiegiem, pielęgniarka powinna:

  • wyjaśnić pojęcie stomii (w tym przypadku kolostomii)
  • opisać przebieg operacji
  • zapoznać pacjenta z konsekwencjami, zarówno fizjologicznymi, jak i anatomicznymi
  • wyjaśnić, w jaki sposób radzić sobie po zabiegu, by nie rezygnować z dotychczasowej aktywności życiowej
  • zapoznać pacjenta ze sprzętem do zaopatrywania stomii, nauczyć go wstępnie, jak się nim posługiwać (pokazać, objaśnić)
  • wyjaśnić, jak będzie przebiegał proces gojenia się i w jaki sposób wyłoniony sztuczny odbyt będzie zaopatrywany po operacji
  • wyjaśnić rolę profilaktyki pooperacyjnej oraz wyjaśnić poszczególne ćwiczenia wykonywane podczas jej prowadzenia, które ułatwiają powrót do zdrowia, a także zapobiegają powikłaniom
Dobrze jest, kiedy przed planowanym zabiegiem pielęgniarka może przyprowadzić wstępną edukację pacjenta pod kątem pielęgnacji stomii. Może wtedy pokazać mu cały sprzęt do zaopatrywania stomii, a następnie np. stanąć przed lustrem z pacjentem, markerem zaznaczyć miejsce przyszłej stomii i pokazać mu, jak się wykonuje czynności pielęgnacyjne, by podczas edukacji po operacji nie był to dla pacjenta już taki szok. Działania profilaktyczne, jakie powinna prowadzić pielęgniarka przed zabiegiem operacyjnym to:
  • nauka oddychania, ćwiczenia oddechowe, nauka odkrztuszania i kaszlu
  • nauka gimnastyki kończyn dolnych, ćwiczenia czynne, ćwiczenia izometryczne (profilaktyka zakrzepicy)
Nauczenie tych ćwiczeń i wyjaśnienie ważności profilaktyki w okresie pooperacyjnym pozwoli pacjentowi lepiej się przygotować do tego, co będzie zobligowany wykonywać po zabiegu, a także zmniejszy ryzyko wystąpienia powikłań pooperacyjnych.

Źródła:

  1. Szczepkowski M.: Stomia jako problem chirurgiczny, Nasza Troska 2002, 1, 3-7