IRYGACJA - nawyk ułatwiający życie

Irygacja jest to zabieg, który pozwala oczyścić jelito grube ze stolca. Do jego wykonania potrzeby jest odpowiedni sprzęt, a samo przepłukiwanie wykonuje się wodą. Wykonywanie irygacji jest bardzo pomocne w życiu pacjenta z kolostomią, ponieważ dzięki regularnym wykonywaniom tego zabiegu wytwarza się odruch oddawania stolca tylko po irygacji, a to z kolei chroni przed nieregularnymi wypróżnieniami. Kiedy pacjent ureguluje już w ten sposób oddawanie stolca, łatwiej mu brać udział w codziennych aktywnościach bez wstydu i martwienia się o czas opróżniania jelita. Wytworzenie wyżej opisanego odruchu zajmuje zazwyczaj czas do 4 tygodni od rozpoczęcia irygacji. Po tym czasie możliwe jest nawet kąpanie się pacjenta w publicznym basenie, bez potrzeby używania sprzętu stomijnego, a z zabezpieczeniem stomii jedynie opatrunkiem typu stoma-cap. Pacjent, przed przystąpieniem do wykonywania irygacji, powinien być przeszkolony przez pielęgniarkę, a pierwszą irygację powinien wykonać w jej obecności. Przed rozpoczęciem irygacji należy przygotować sobie sprzęt, czyli:

  • irygator z kanką, zbiornikiem na wodę, zaciskiem i rękawem
  • 1 litr wody (temp ok. 30°C)
  • sprzęt do zaopatrzenia stomii
  • środki higieniczne
  • wazelinę
Kolejne czynności jakie powinien wykonywać pacjent podczas irygacji:
  1. Umycie rąk i założenie rękawiczek ochronnych
  2. Przygotowanie zestawu
  3. Nasmarowanie kanki żelem
  4. Zawieszenie irygatora na wysokości swoich ramion
  5. Zdjęcie używanego zaopatrzenia stomii i założenie długiego rękawa otwartego w części górnej i dolnej
  6. Zabezpieczenie części końcowej rękawa klamrą lub wpuszczenie jej do muszli klozetowej
  7. Nasmarowanie końcówki irygatora wazeliną i wprowadzenie do jelita
  8. Odkręcenie zacisku regulatora i wolne podawanie wody przez 10-15min
  9. Po podaniu całej ilości wody: odczekanie ok. 10 sek. i wyciągnięcie końcówki irygatora
  10. Odczekanie ok. 15 min i gdy uzyska się czysty płyn ze światła jelita, wykonanie toalety przetoki.
Przy wykonywaniu irygacji pacjent powinien pamiętać o kilku zasadach, które mu ją ułatwią. Przede wszystkim powinien wykonywać irygację o stałych porach dnia. Nie tylko przyzwyczai swój organizm do tego, że następuje to o stałej godzinie, ale także wybierze najbardziej optymalną porę dla siebie oraz domowników tak, by bez przeszkód mógł zająć łazienkę na ok. 45min. Po napełnieniu irygatora wodą, pacjent powinien przepuścić ją najpierw przez wężyk, by usunąć z niego powietrze, a dopiero potem użyć irygatora. Wodę powinno się podawać wolno - zabezpieczy to przed dolegliwościami bólowymi. Jeżeli jednak one wystąpią, należy zwolnić przepływ wody lub na chwilę przerwać jej podawanie. Podczas irygacji pacjent może wykonywać delikatny masaż brzucha lub wypić szklankę wody - przyspieszy to wydalanie treści z jelita.

Źródła:

  1. Bielecki K., Dziki A., Szczepkowski M i wsp., Stomia - poradnik dla pacjentów, pielęgniarek i lekarzy, Polskie Towarzystwo Opieki nad Chorymi ze Stomią Poilko, Poznań 1993
  2. Kapała W., Pielęgniarstwo w chirurgii, Czelej, Lublin 2006